مخزن سپتیک
مخزن سپتیک کلیدی ترین بخش سیستم فاضلاب است که شبیه یک دستگاه پکیج تصفیه فاضلاب کوچک کار میکند.مخزن سپتیک یا گندانبار یا مخزن فاضلاب خانگی مخزنی است که در آن فاضلاب به کمک فرایندهایی از قبیل ته نشینی، شناور سازی و بیولوژیکی تصفیه می گردد .
اصطلاح “سپتیک” اشاره به هضم بی هوازی باکتریایی است که در محیط درون انبار (مخزن سپتیک فاضلاب) اتفاق می‌افتد که باعث تجزیه پسماند درون مخزن سپتیک می‌شود.در آمریکای شمالی حدود ۲۵ درصد جمعیت از سپتیک استفاده می‌کنند که بیشتر شامل مناطق روستایی و بعضی شهرهای کوچک است.همچنین در مناطق اطراف ایندیاناپولیس از انواع مختلف مخزن سپتیک استفاده می‌شود.و در اروپا نیز معمولاً از مخزن سپتیک ها بیشتر در بعضی مناطق روستایی استفاده می‌شود. هر مخزن سپتیک استاندارد معمولاً از چندین بخش اصلی تشکیل شده است که البته نظر به سفارش مشتری و نقشه مربوطه قابل تغییر می باشد. به طور معمول دارای یک فلنج ورودی به منظور ورود فاضلاب و پساب اولیه به داخل مخزن و یک فلنج خروجی به منظور خروج مواد می باشد. که انتهای لوله ورودی حدود 30 سانتی متر و لوله خروجی 40 سانتی متر پایین تر از سطح آزاد فاضلاب تعبیه می شود.
معمولاً ساختمان داخلی هر توسط یک دیواره جداکننده داخلی به دو قسمت نامساوی تقسیم می شود. فاضلاب و پساب پس از عبور از فلنج ورودی داخل مخزن اولیه می شوند که حدود 3/2 حجم کل سپتیک را شامل می شود و توسط دیواره جداکننده از مخزن زلال ساز جدا می شود. فاضلاب و پساب ورودی به مخزن اولیه تقریباً دو الی سه روز باقی مانده و مواد سنگین موجود در کف سپتیک به صورت لجن ته نشین شده و مواد سبک و معلق در بالا شناور باقی می ماند.
مخزن زلال ساز 3/1 حجم داخلی را دربر می گیرد که به منظور نگه داری آب نسبتا زلال حاصل از تصفیه اولیه توسط دیواره جداکننده تعبیه شده است. دیواره جدا کننده در از ورود چربی، لجن، روغن و مواد معلق و شناور موجود در فاضلاب جلوگیری می کند.
با توجه به تولید گازهای متان و هیروژن سولفید حاصل از فرآیندهای بی هوازی در تصفیه فاضلاب، به منظور خروج صحیح این گازها از داخل قسمت مربوط به تهویه هوا نیز تعبیه شده است. درنهایت با ورود فاضلاب به داخل مخزن، به همان میزان پساب ته نشین شده توسط فلنج خروجی خارج می شود.
مخزن سپتیک بعنوان ساده ترین و پر کاربردترین واحد مورد استفاده در پکیج تصفیه فاضلاب اعم از پکیج تصفیه فاضلاب مقدماتی و پکیج تصفیه فاضلاب پیشرفته به ویژه فاضلاب های بهداشتی – انسانی است . مخزن سپتیک فاضلاب در تصفیه پیشرفته فاضلاب نقش مخزن متعادل ساز و ایستگاه پمپاژ و در پکیج تصفیه فاضلاب مقدماتی نقش کاتالیزور تجزیه فاضلاب جامد را بازی میکند و نیز از مخزن سپتیک یا گندانبار بیشتر در جاهایی که لوله‌کشی فاضلاب، وجود ندارد استفاده می‌شود همچنین مخزن سپتیک برای پکیج تصفیه فاضلاب بیمارستان ، هتل ها ، منازل مسکونی ، مجتمع های تجاری ، اداری و مسکونی همچنین پکیج تصفیه فاضلاب کارخانجاتی که فاضلاب آنها پس از پیش تصفیه به اگوی شهرک صنعتی (سیستم فاضلاب) سر ریز می شوند ، مورد استفاده قرار می گیرد . معمولا مخزن سپتیک به محفظه های متعدد (معمولا ۲ تا ۳ بخش) تقسیم میگردند و به نحوی طراحی میگردند که زمان ماند فاضلاب و پساب در آنها بین ۱ تا ۳ روز باشد. ارتباط بین مخزن سپتیک به وسیله سوراخی که در دیواره جداکننده (بافل یا سپریتور) تعبیه شده است انجام میگیرد.
روش محاسبه ظرفیت مخزن سپتیک چگونه است؟
نحوه محاسبه ظرفیت مخزن سپتیک مورد نیاز در هر یک از موارد فوق نیاز به علم و تجربه بالا در این زمینه دارد که در صفحه محاسبه ظرفیت مخزن سپتیک به آن پرداخته شده است.
در جوامع کوچک که امکان جمع آوری و تصفیه پساب و فاضلاب وجود ندارد، سپتيک تانک اقتصادى ترين روشِ تصفيه فاضلاب به شمار می رود. سپتيک تانک ساده ترين و پركاربرد ترين عملیات واحد مورد استفاده در تصفيه فاضلاب بويژه فاضلاب هاى بهداشتى-انسانى است. سپتيک تانک مخزنى است كه در آن فاضلاب به كمک فرآيندهای فیزیکی (ته نشينى و شناور سازى) و بيولوژيكى تصفيه می گردد. تصفيه فاضلاب در این روش تصفیه بی هوازی است.
کاربردهای مخزن سپتیک
مخزن سپتیک با توجه به نوع فرآیند و حجم فضای اشغالی کم، جهت پکیج تصفیه فاضلاب موارد ذیل پیشنهاد می گردد:
· ويلاها و كمپ ها؛
· رستوران ها و سالن هاى غذاخورى؛
· كمپ هاى مسكونى و كارگرى؛
· ساختمان های مسکونی و شهرک ها؛
· ادارات و سازمان هاى آموزشى؛
· هتل ها و مراكز توريستى.
تجهیزات مورد استفاده در مخزن سپتیک
· سيستم ورودى فاضلاب: شامل لوله و بافل ورودى؛
· مخزن اوليه سپتيک تانک: بيشترين حجم سپتيک تانک را به خود اختصاص داده و معمولاً بیش از نیمی از حجم كل سپتيک تانک مربوط به اين بخش است؛
· ديواره جداكننده: باعث جلوگيرى از ورود لجن و چربى به مخزن زلال ساز می شود؛
· مخزن زلال ساز: اين مخزن تقريباً یک-سوم از حجم كل سپتيک تانک را در بر می گيرد و در آن فاضلابِ عارى از مواد قابل ته نشينى و شناورى تجمع مى يابد؛
· مجرای خروج بيوگاز (تهويه): از طريق اين مجرا گازهاى توليد شده در فرآيندهاى بى هوازى از سپتيک تانک خارج می گردد.
· سيستم خروجى فاضلاب: شامل بافل و لوله خروجى سپتيک تانک مى باشد؛
· منهول هايى جهت دسترسى به داخل سپتيک تانک.
ویژگی های مخزن سپتیک پلی اتیلن
· هزينه پايين نگهدارى و تعميرات؛
· عدم نياز به مصرف انرژى برای انجام فرآیند تصفیه؛
· مقاومت خوردگى مخزن از داخل و بيرون؛
· فضاى اشغالى کم بدلیل امکان دفن شدن مخزن در زمین؛
· قابليت تحمل بارهاى ترافيكى؛
· سهولت در بهره بردارى و تخليه لجن؛
· آب بندى كامل و عدم انتشار آلودگى به محیط اطراف؛
· طول عمر بالا (بيش از 50 سال).
چه زمانی باید از مخزن سپتیک استفاده کنیم ؟
– اگر فاضلاب حاوی آلودگیهای خطرناک و مضر برای محیط زیست و انسان نیست و حجم آن کم است، میتوان از مخزن سپتیک استفاده کرد.
– آخرین مورد مسائل اقتصادی است. اگر شما نمی توانید برای پکیج تصفیه فاضلاب هزینه زیادی تقبل کنید و از نظر مالی مشکل دارید، می توانید از مخزن سپتیک به عنوان یک روش پکیج تصفیه فاضلاب با قیمت مناسب استفاده نمایید.
مخزن سپتیک فاضلاب یکی از مقرون بصرفه ترین و مطمئن ترین سیستم های پکیج تصفیه فاضلاب شهری و خانگی است و قیمت آن به نوع و جنس، شرکت تولید کننده مخزن پلی اتیلن دوجداره و سپتیک تانک و کارخانه تولید کننده مخزن سپتیک بستگی دارد. به طور کلی قیمت مخزن سپتیک از ۲ میلیون شروع و تا ۴۰۰ میلیون تومان ادامه دارد و برای حجم های بالای ۵۰۰ متر مکعب نیز کاربرد دارد.
مخزن سپتیک دو جداره اسپیرال و یا لوله کاروگیت
یکی از انواع این نوع تانک ها، مخزن دوجداره اسپیرال و یا لوله کاروگیت نام دارد. این سیستم به فضای آزاد برای جذب اکسیژن و هوادهی نیازی نخواهد داشت.از جمله موارد استفاده از این سیستم ها در مناطق روستایی و کم جمعیت می باشد.به دلیل طراحی و پیاده سازی آسان این گونه از سیستم ها قیمت آن نیز کمتر و مقرون به صرفه تر خواهد بود. اجزای مهم تشکیل دهنده مخزن سپتیک از لوله کاروگیت:
· ورودی فاضلاب: که حاوی لوله و سه راهی ورودی است.لوله از جنس لوله کاروگیت است.
· مخزن دوجداره اولیه: بیشترین حجم از تانک را این قسمت به خود اختصاص داده است که حدود 3/2 از حجم کل می باشد. مواد جامد معلق نیز در این مخزن دوجداره ته نشین می شوند.
· دیواره جداکننده(وافل): این دیواره از ورود لجن و چربی و روغن ها به مخزن دوجداره اصلی جهت زلال سازی جلوگیری می کند.
· مخزن زلال سازی: این مخزن دوجداره نیز 3/1 از حجم تانک را به خود اختصاص می دهد. رسوباتی که در این مخزن دوجداره موجود است از میگروارگانیسم ها تشکیل شده اند و مواد آلی محلول در پساب این مخزن دوجداره نیز بر اثر یک فرآیند بی هLinkوازی در لوله کاروگیت تجزیه می شوند.
· لوله ونت: این لوله در جهت خروج گاز های تولیدی از فرآیند تصفیه بی هوازی فاضلاب که معمولا گازهای متان می باشند، تعبیه شده است.
· خروجی فاضلاب: که حاوی لوله و سه راهی خروجی است.
طرز کار مخزن سپتیک
طرز کار مخزن سپتیک به این صورت خواهد بود که فاضلاب های دفع شده از لوله های وسایل بهداشتی به قسمت اول این مخزن دوجداره وارد می شوند. در ابتدا مواد جامد و سنگین آن را ته نشین می کند و این مواد به صورت لجن در کف انباره قرار می گیرند.در ادامه با استفاده از باکتری های بی هوازی موارد آلی موجود در فاضلاب را تجزیه می کند و به عبارتی می توان گفت لجن فاضلاب هضم می شود.
عملکرد این تانک به صورت بی هوازی یعنی به کمک باکتری بی هوازی می باشد.این تانک به صورت همزمان تصفیه مکانیکی و تصفیه زیستی که به ترتیب به معنای ته نشینی فاضلاب سنگین و تجزیه فاضلاب با کمک باکتری های بی هوازی می باشد، را انجام می دهد.
کاربرد مخزن سپتیک
سپتیکها ، پکیج تصفیه فاضلاب زیرزمینی هستند که در کمپ های کارگری ، در کارگاه های ساختمانی بیمارستان ها ، مناطق روستایی بدون سیستم های فاضلاب متمرکز و … استفاده می‌شود. مخزن سپتیک پر کاربردترین مخزن دوجداره جهت ذخیره موقت فاضلاب به ویژه فاضلاب های بهداشتی – انسانی است . سپتیک توسط یک دیواره به دو بخش نامساوی تقسیم شده است . ویژگی های سپتیک سبب کاربرد گسترده آنها در بخش های مختلف خانگی ، بهداشتی و صنعتی شده است .
طراحی مخزن سپتیک چگونه می باشد:
طراحی به صورتی میباشد که فاضلاب ورودی به آن تقریباً بین یک تا سه روز داخل آن میماند. در طول این مدت مواد معلق سنگین فاضلابی در کف تانک ته نشین شده و لجن حاصل می شود که لجن شامل میکروارگانیسم های مفیدی می باشد که با تغذیه از فاضلاب ورودی باعث تصفیه فاضلاب میگردند.
مواد معلق سبک فاضلابی شامل روغن و چربی به تدریج به صورت یک کف غلیظ در سطح مایع شناور می گردد. با وارد شدن فاضلاب به داخل ، به همان میزان پساب از لوله خروجی تعبیه شده در سپتیک تانک دفع میگردد.
باتوجه به این مسئله، تخلیه لجن با درنظر گرفتن زمان ماند اولیه، هر 2 تا 4 سال یکبار ضروری می باشد. البته رعایت اصول بهداشتی در این زمینه به دلیل وجود باکتریهای بیماری زا قابل توجه است.
مزایای مخزن سپتیک نسبت به سپتیک تانک های بتنی:
در مقایسه با سپتیک تانک های بتنی از نظر کاربرد و بهره وری دارای مزایای زیادی می باشد که میتوان موارد زیر را نام برد: نصب ساده و اجرای سریع دارای عمر طولانی دارا بودن قابلیت تعمیر و بازرسی پس از نصب و اجرا مقاوم در برابر حواث طبیعی مانند زلزله و سیل مقاومت بالا در مقابل مواد خورنده اسیدی و بازی و میکروارگانیسم های موجود قابلیت تحمل بارهای ترافیکی و انعطاف پذیری بالا قابلیت تولید ، مخزن و چربیگیر پلی اتیلن را به صورت افقی و عمودی در دو حالت دفنی و غیردفنی با ظرفیت های 1 تا 90 مترمکعبی را دارد.
طراحی آن به صورتی میباشد که فاضلاب ورودی به آن تقریباً بین یک تا سه روز داخل آن میماند. در طول این مدت مواد معلق سنگین فاضلابی در کف تانک ته نشین شده و لجن حاصل می شود که لجن شامل میکروارگانیسم های مفیدی می باشد که با تغذیه از فاضلاب ورودی باعث تصفیه فاضلاب میگردند. مواد معلق سبک فاضلابی شامل روغن و چربی به تدریج به صورت یک کف غلیظ در سطح مایع شناور می گردد. با وارد شدن فاضلاب به داخل به همان میزان پساب از لوله خروجی تعبیه شده در سپتیک تانک دفع میگردد. باتوجه به این مسئله، تخلیه لجن با درنظر گرفتن زمان ماند اولیه، هر 2 تا 4 سال یکبار ضروری می باشد. البته رعایت اصول بهداشتی در این زمینه به دلیل وجود باکتریهای بیماری زا قابل توجه است.
مهمترین مزایای مخزن سپتیک شامل موارد زیر است:
1- مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی، پوسیدگی و شرایط محیطی فاضلاب
2- آب بندی کامل و جلوگیری کامل از نشت فاضلاب به بیرون
3- دیواره بسیار مقاوم در برابر فشارها و بارهای جانبی وارده به سبب ضخامت بالا و نوع پروفیل مقطع
4- سرعت بسیار بالا در ساخت و نصب و راه اندازی
5-امکان مدفون کردن بدون نیاز به هیچ گونه سازه دیگر
6- وزن سبک و سهولت در حمل و نصب
7- امکان جابجایی پس از نصب حتی چند سال پس از استفاده اولیه
8- سهولت بهره برداری و دسترسی به جهت دارا بودن حداقل دو دریچه تخلیه لجن و بازدید
9- عدم نیاز به انجام عملیات ساختمانی در محل جهت ساخت و نصب
مخزن مخزن سپتیک چگونه کار می کند؟
در بسیاری از قسمت هایی که فاضلاب اصلی در دسترس نیست ، فاضلاب با ارسال آن به مخزن سپتیک دو محفظه دفع می شود. در مخزن زباله توسط باکتری هایی که به طور طبیعی وجود دارند شکسته می شود. آب نیمه تصفیه شده از مخزن سپتیک به یک قسمت زهکشی تخلیه می شود که بقیه ناخالصی ها توسط میکروب ها و قرار گرفتن در معرض عناصر تجزیه می شوند. در اینجا ما به نحوه کار باکتری ها ، طراحی یک مخزن سپتیک می پردازیم و به سؤالات پاسخ می دهیم و نکاتی را در مورد نحوه کارکرد درست مخزن سپتیک شما و مواردی که ممکن است به درستی کار مخزن سپتیک شما را ارائه دهد ارائه می دهیم.
:: بازدید از این مطلب : 31
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
